تبیین شعار سال ۱۴۰۱
(تولید ،دانش بنیان ؛ اشتغال آفرین)
شرحی برحدیث ولایت حمیدرضا ترقی
اگر در کشور [رشد] اقتصادی همراه با عدالت به وجود بیاید، همهی زمینههای پیشرفت فعّال خواهد شد و کشور به پیشرفت واقعی خواهد رسید؛ تولید کلید حل مشکلات اقتصادی کشور است. تولید ملّی در واقع راه اصلی عبور از سختیها و دشواریهای اقتصادی برای کشور است. یعنی مهمترین مسائل اقتصادی کشور را مسئلهی تولید، رواج تولید ملّی و رونق تولید ملّی، حل میکند. طبیعت تولید این است.( اوّلین روز سال ۱۴۰۱)
نقش تولید در رشد اقتصادی
شناخت آثار و پیامدهای تولید در اقتصاد کشور و همچنین نقش آن در سایر عرصه¬های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ما بسیار مهم است.
بحث از مبانی نظری و پایه¬های فکری و تئوریک موضوع هم به لحاظ منابع و متون دینی و سیره معصومین(ع) و هم به لحاظ دانش اقتصاد و هم به لحاظ اسناد فرادستی همچون قانون اساسی و سند چشم¬اندا و سیاستهای کلی نظام نیز نه تنها راهگشای ایجاد درک صحیح از ماهیت تولید خواهد بود بلکه راه-ها و راه¬کارهای مشخصی را نیز در تحقق شعار سال به ما ارائه می نماید.
امروزه تولید هر چه بیشتر یک شاخص کمال و رشد و قدرت برای کشورها به حساب می اید و غفلت جدی در نگرش به تولید و بایسته های آن، مسیر بهره برداری صحیح از نعما ت پروردگار در روی زمین را با آسیب های فراوان و مخاطرات مهمی روبرو ساخته است
تولید به معنی زندگی است، تولید رشد است، شکوفائی است، کار است، تلاش است، اشتغال است، بهره گیری از طبیعت است، رفع نیازهای زندگی است، رفاه شخصی و عمومی است، استفاده بهتر از منابع موجود است رفع مشکلاتی همچون بیکاری، تورم، مسکن و به حرکت درآوردن چرخ عظیم اقتصاد یک جامعه است. تولید عامل اصلی ایجاد استحکام در اقتصاد است سامان دادن اقتصاد و محور پیشرفت و توسعه است.
از همین رو تولید ، شاخص و معیار اصلی پیشرفت در یک کشور است و برای ما نیز بعنوان شاخص پیشرفت، ملاکی برای اندازه¬گیری سرعت، شتاب و میزان پیشرفت محسوب می گردد.
تأکید بر تولید داخلی در این مقطع دارای معنی خاص و ویژه ای است.
امروزه تولید داخلی
- یعنی رونق بخشیدن به حرکت کشور
- یعنی حرکت به سوی استقلال و خودکفائی و خوداتکائی و رهائی از وابستگیها
- یعنی تحکیم پیشرفت همه جانبه
- یعنی تحقق اهداف عدالت و پیشرفت در این دهه
- یعنی مستحکم کردن اقتصاد داخلی و شکوفا نمودن آن
- یعنی ساختن کشور و آباد کردن خانه خودمان
- یعنی رشد همه جانبه بدلیل نقش تولید در عرصه-های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی
- یعنی بالا بردن قدرت خرید مردم
- یعنی افزایش دارائی¬ها و مالکیت مردم
- یعنی حذف دلالیها و واسطه گری ها
- یعنی جذب سرمایه های بی هدف و سرگردان و سوق آن به سمت کار و تولید
- یعنی افزایش درآمد ملی
- یعنی افزایش سرمایه گذاری
- یعنی افزایش صادرات
- یعنی کاهش واردات
- یعنی سامان دادن سرمایه ها در کشور
- یعنی ارتقاء بهره وری
- یعنی نفوذ افزونتر در دنیا و شناخته تر شدن در بین مردم جهان از طریق محصولات تولیدی
- یعنی اقتدار اقتصادی
- یعنی رهائی از وابستگی به نفت و اقتصاد تک محصولی
- یعنی حرکت به سوی نوآوری، خلاقیت و پیدا کردن راه¬ها و تکنیک¬های جدید
- از همه مهمتر تولید داخلی برای کشورمان
o یعنی ادامه جهاد اقتصادی
o یعنی همت مضاعف، کار مضاعف
o یعنی مبارزه با دشمنان
o یعنی مبارزه برای ایجاد استقلال
o یعنی دفاع از حریّت و کرامت ملت ایران
o یعنی پاسخ کوبنده به تهدید و تحریم دشمن
o یعنی خنثی¬سازی تحریمها و مقابله عملی با آن
o یعنی سیلی محکم به غرب
o یعنی مأیوس کردن دشمنان قسم خورده
o یعنی مقابله با زورگوئیهای رایج و قلدریهای چپاولگردان در عصر جدید
o یعنی مجاهدت، تلاش و کار برای خدا
o یعنی عزت و سربلندی
o یعنی ادامه راه شهیدان و تثبیت نظام اسلامی در عرصه اقتصادی
o یعنی لبیک به فرمان بر زمین مانده امام راحل(ره)
o یعنی اجابت هل من معین رهبر خیرخواه و دوراندیش نظام
o یعنی عمل به آموزه¬های قرآنی و توصیه¬های معصومین(ع)
o یعنی عمل به وظیفه انقلابی و اسلامی در این مقطع
بسیار روشن است که پیشرفت کشور متوقف بر دو عنصر علم و تولید است. یک کشور برای دستیابی به اهداف خود نیازمند :
اولاً عنصر علم و ثانیاً عنصر تولید یعنی عمل و کار براساس دانش خود می باشد. از این رو اهمیت و ضرورت تولید در این مرحله از عمر مبارک نظام اسلامی و در دهه عدالت و پیشرفت به روشنی آشکار و نمایان است.
معنی اقتصاد دانش بنیان:
«اقتصاد دانشبنیان» یعنی چه؟ یعنی اینکه دانش و فنّاوری پیشرفته نقشآفرینیِ فراوان و کاملی داشته باشد در همهی عرصههای تولید. «همهی عرصههای تولید» که عرض میکنیم، یعنی حتّی انتخاب آن کار تولیدی؛ چون لزومی ندارد که انسان همهی کارهای تولیدی را انجام بدهد. انتخاب آن کار تولیدی هم [باید] برخاستهی از نگاه دانشی و بینشی و علمی باشد؛ این معنای اقتصاد دانشبنیان است که در همهی عرصههای اقتصاد دخالت داشته باشد.1/1/1401
منافع اقتصاد دانش بنیان
اقتصاد دانش بنیان منافع زیادی برای کشور و برای اقتصاد کشور خواهد داشت:
هزینهها را کاهش میدهد؛ یعنی اقتصاد دانشبنیان موجب کاهش هزینههای تولید میشود؛
بهرهوری را افزایش میدهد که امروز یکی از مشکلات ما کاهش بهرهوری است؛
کیفیّت محصول را افزایش میدهد، بهبود میبخشد و محصولات را رقابتپذیر میکند؛ یعنی در بازارهای جهانی، ما میتوانیم از این محصولات به عنوان محصولات رقابتپذیر استفاده کنیم، در داخل کشور هم همین جور؛ یعنی در داخل کشور هم، ولو ما در مورد واردات هم خیلی تعرفه نگذاریم و واردات سرازیر بشود، وقتی محصول داخلی کیفیّت بهتری داشت، قیمت ارزانتری داشت، مردم طبعاً به آن اقبال میکنند؛ حجم محصول افزایش پیدا میکند، کیفیّت بالا میرود، قیمت تمامشده کاهش پیدا میکند؛ در واقع دانشبنیان کردن تولید، بهرهوری فعّالیّتهای اقتصادی را ارتقاء میدهد یک چنین خصوصیّاتی در تولید دانشبنیان وجود دارد.
قانون جهش تولید دانش بنیان
مجلس در سال 99درقانون مدیریت خدمات کشوری اصلاحاتی را در جهت حمایت از شرکتهای دانش بنیان انجام و اعتبارات خوبی را برای توسعه این شرکتها اختصاص داد اگرچه این قانونئموجب توسعه شرکتهای دانش بنیان شد ولی این شرکتها به تولید کنندگان موجود کشور متصل نشدند تا تولیدات موجود کشور را دانشه بنیان کردن و زمینه رقابت آنها در داخل و خارج را فراهم سازند .
در بند ج این قانون تاکید شده که :
با هدف حمایت از اقتصاد دانشبنیان و با عنایت به جهش قابل توجه تعداد شرکتهای دانشبنیان کشور، مبلغ سی هزار میلیارد (۳۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، به سرمایه کنونی صندوق نوآوری و شکوفایی موضوع ماده (۵) قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوریها و اختراعات اضافه می شود.
طبق ماده۷این قانون:
به منظور حمایت از کالاهای ایرانی، تولیدات و خدمات شرکت ها و موسسات دانش بنیان:الف
دستگاه های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مجازند با شرکت ها و موسسات دانش بنیان و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک های علم و فناوری قرارداد مرتبط با کالا و خدمات دانش بنیان از محل بودجه پژوهشی در آن دستگاهها منعقد نمایند. مزایای بند (الف) و (ب) ماده (۱۲) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی مصوب ۱۵/۲/۱۳۹۸ به قراردادهای آنها در حوزه تولید کالا و خدمات دانشبنیان تسری می یابد.
حرکت بسمت دانش بنیان شدن شروع شده
اقتصاد کشور در حال تغییر ماهیت و شکل از منبعمحوری به دانشبنیانی است لذا در این برهه شاهد شکلگیری کسب و کار دانش بنیان نوظهور مبتنی بر فناوری هستیم که بیشترین نرخ رشد را به خود اختصاص داده و به دنبال جذب بیشترین سهم از بازار اقتصادی ایران هستند
طبیعتا تحقق و شکلگیری اقتصاد دانشبنیان در عصر پرشتاب کنونی که کارآفرینی مبتنی بر فناوری و به دنبال آن کسب و کارهای دانشبنیان موتور رشد اقتصادی محسوب میشود، به اشتغال پایدار فارغالتحصیلان دانشگاهها کمک بسزایی خواهد کرد. در این حوزه اقتصاد، نوآوران، صاحبان فکر و طراحان کسب و کار دانش بنیان ، سرمایههای اصلی ، موضوع فنآفرینی محسوب میشوند تا با ایجاد شرکت های دانشبنیان، سهم قابل توجهی در توسعه صنایع با فناوری های برتر و ایجاد اشتغال برای دانشآموختگان دانشگاهی فراهم کنند.
اهمیت این موضوع نیز باعث شد تا رهبر انقلاب شعار سال ۱۴۰۱ را مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان قرار دهند. حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر اینکه امروز مسئله اصلی مسئولان اجرایی و کسانی که در اداره کشور دخیل هستند، اقتصاد است، افزودند: البته رویکردهای مردمی جدیدی نیز به چشم میخورد که اگر به شکل مناسبی ادامه پیدا کند، دلگرمکننده است.
شرایط لازم برای رسیدن به اقتصاد دانش بنیان
1 -نیروي انسانی دانش آموخته و با مهارت 2 -زیرساختهاي مربوط به تکنولوژي اطلاعات 3 -یک سیستم نوآوري کارا
4 -نهادهاي مشوق نوآوري و خلاقیت، انتشار و به کارگیري دانش موجود 5 –ایجاد بخش تحقیقات و مطالعات وافزایش دانش تولید در کنار هر مرکز تولیدی.
درچین شرکت هوآوی 150 هزار کارمند دارد که فقط یک سوم آن در بخش فنی تولید مشغولند و بقیه در بخش پژوهش و تحقیقات و مطالعات کیفی کردن محصول کار میکنند .در حالی که در کشور ما این بخش ها در مراکز تولیدی بسیار ضعیف و محدود دیده شده است .
راهبردهای مهم رهبری در این خصوص :
1- رفع ضعف بخش تولیدات کشاوری در دانش بنیان شدن وقطع تدریجی وابستگی به خارج
2- توسعه صددر صدی شرکتهای دانش بنیان و حمایت از آنها با رعایت شاخصها واستانداردها
3- ایجاد بانک اطلاعات از نیازهای دانشی همه بخشها وقابل دسترسی بودن برای شرکتهای دانش بنیان
4- سوق دادن فارغ التحصیلان پژوهشگر به پارکهای علم و فناوری برای اشتغال
5- جذب عناصر نخبه و فعال و دلسوزوبانشاط و پابه کار درنظام تصمیم گیری کشور
6- مبارزه با واردات کالاهای مشابه تولید درداخل توسط مافیاهای سوداگر وحمایت از تولید داخل |