شرحی بر حدیث ولایت
مجلس و دولت لازمه رسیدن به اهداف امروز کشور
حمیدرضا ترقی
www.taraghi.ir
حضرت آیت الله امام خامنه‌ای مدظله العالی در دیدار آغاز سال خود با مسئولان سه قوه کشور همه را به همدلی، همفکری و همکاری صمیمانه و تلاش جدی برای حمایت از تولید ملی و فرهنگ‌سازی عمومی در جهت آن فرا خواندند و تأکید کردند:
مبارک بودن سال برای مسئولین بسته به انجام وظیفه و حرکت در مسیر اسلام دارد و اگر مسئولین با کار و تلاش جدی و مخلصانه خود زمینه‌ساز جلب رحمت و لطف الهی شوند، قطعاً سال بر مردم هم مبارک خواهد شد.
مفهوم همدلی
اگر آنچه رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیه می‌کنند و در بکار بردن کلمات آن نیز دقت و تیزبینی و ژرف نگری را توجه دارند توسط مسئولان درک و فهم شود نه تنها شعارهای رهبری در جامعه زمینه تحقق بیشتری می‌یابد بلکه مشکلات کشور سریع‌تر و بهتر حل می‌گردد.
همدلی مورد انتظار معظم له از مسئولان قوا به این معناست که: مسئولان در قوای سه گانه شرایط یکدیگر را درک کنند و به روابط خود بهبود بخشند و با ایجاد رفتارهای حمایت کننده و پذیرنده نسبت به یکدیگر به احساس دیگران احترام بگذارند.
زمانی همدلی کرده‌ایم که بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که مسئول دیگر را در یک فضای سالم و غیرتحمیلی قرار دهیم تا او هم بتواند احساسات و افکارش را که برایش اهمیت دارد، ابراز کند.
هنگامی مسئولین همدل شده‌اند که بتوانند معنای ظاهری و باطنی کلمات و گفتگوهای بین خود را به همراه احساسات و پیام او بشناسند و درک کنند.
بنابر این وقتی همدلی واقعی در بین مسئولان رخ می‌دهد که به احساسات و نیازها و تقاضهای یکدیگر توجه داشته و به آن احترام بگذارند و همانگونه که یکدیگر می‌خواهند بپذیرند و عقاید و باورهای یکدیگر را بفهمند.
کاربرد همدلی در تحقق اهداف نظام
1- همدلی ارتباط بین مسئولان در قوای مختلف را تقویت می‌کند
2- احساس درک‌شدگی و رهایی از تنهایی را در قوه مجریه یا مقننه یا قضائیه در برخورد با مشکلات افزایش می‌دهد و موجب نمی‌شود که مثلاً دولت بگوید در ایجاد اشتغال تنهاست
3- احترام واعتماد متقابل را بین قوای سه گانه افزایش می‌دهد
4- مسئولیت‌پذیری و ایثار و فداکاری در راه تحقق آن را در بین مسئولان افزایش می‌دهد
5- واگرایی‌ها و سست شدن در انجام مسئولیت و افسردگی و وادادگی مسئولان و مجریان را کاهش می‌دهد
6- جامعه را در جهت پیگیری و دستیابی به اداف متعالی‌اش توانمند می‌سازد
گامهای لازم برای ایجاد همدلی بین مسئولان
برای اینکه توصیه و سفارش رهبر فرزانه انقلاب در جهت تحقق همدلی و همکاری بین مسئولان عملی شود باید گامهای زیر برداشته شود.
1- پرهیز مسئولان در سه قوه از قضاوت و ارزیابی غیرمنصفانه دیگران
2- توجه کردن به نظرات ودیدگاههای دیگران
3- درک نیازها و مشکلات و توانمندی‌ها و ظرفیت های طرف مقابل
4- تحمل افراد مختلف و مخالف در قوه دیگر و پذیرش آنها با همان شکلی که هستندو تحمل آراء مخالف
5- خود را در هر موضوع مورد اختلاف جای دیگری گذاشتن
موانع ایجاد و تحقق همدلی در بین مسئولان
علی‌رغم اینکه این سفارش مقام معظم رهبری تازگی ندارد و از زمان امام (ره) تا کنون رهبری انقلاب چه امام و چه مقام معظم رهبری مستمراً همه مسئولان را به این همدلی و راز مهم انسجاخم ملی در کشور توصیه و سفارش کرده‌اند ولی عملاً تحقق این همدلی میسر نشده است، علت و این شکل را باید در چند موضوع جستجو کرد:
1- برچسب زدن مسئولان نسبت به یکدیگر؛ کراراً اتفاق افتاده که نمایندگان مجلس و یا مسئولین قوه مجریه و... به یکدیگر برچسب‌هایی زده و می‌زنند که مبنای درستی به لحاظ مدارک و مستندات ندارد و ادعاهای اثبات نشده و یا بی ارتباطی است که طرح آن مانع ایجاد و تعمیق همدلی بین مسئولان می‌شود.
2- قضاوت و پیشداوری کردن
مقام معظم رهبری بارها مسئولان را از متهم کردن دیگران به مسایلی که اثبات نشده و در محاکم قضایی بررسی نشده برحذر داشته‌اند، پیشداوری دولت نسبت به مجلس و یا مجلس نسبت به وزرا و مسئولان مکرر در رفتار و کردار مسئولان مشاهده می‌شود که این نیز عامل بازدارنده برای تحقق همدلی و همکاری بین مسئولان است.
3- درشت نمایی مسائل
اینکه دولت هر ضعف و اشکال مجلس یا نماینده‌ای را بزرگ کند و یا مجلس هر اشکال و ضعف دولت را درشت‌نمایی کرده و برای دستمالی قیصر را به آتش بکشد و بحران سیاسی در کشور پدید آورد زیبنده مسئولان در نظام جمهوری اسلای نیست، معایب و نواقص را از هر کسی باید در همان حد واقعی است دید و ارزیابی کرد و با آن برخورد نمود، برای کشتن موش، اسلحه ژ3 برنمی‌دارند و رفع یک ضعف از دوست را در بوق و کرنا نمی‌کنند. البته ریزنمایی معایب و مشکلات خود هم مشمول همین مانع می‌شود.
4- سرزنش کردن و به رخ کشیدن
از دیگر موانع همدلی و همکاری در بین مسئولان این است که در افکار عمومی و یا استفاده از تریبون‌های در اختیار یکدیگر را سرزنش، تخریب، تحقیر کرده و ضعف‌ها و اشکالات یکدیگر را به رخ همدیگر بکشند کاری که مستمراً شاهدیم توسط مجلس و دولت و گروههای سیاسی انجام می‌شود و این رفتار مانع ایجاد همدلی و همکاری بین قوا می‌گردد.
با توجه به موارد فوق، مقام معظم رهبری یکی از دلایل عمده شکست جبهه مخالفان و معاندان نظام اسلامی را وحدت و همدلی درونی کشور می‌دانند که هر وقت ضعیف شده و یا کمرنگ شده دشمن توانسته مشکلاتی را برای کشور پدید آورد، لذا بر همه مسئولان فرض است که با حفظ همدلی واقعی و وحدت و یکپارچگی راه را بر رخنه دشمن بسته و زمینه حمایت از تولید ملی و استفاده از کار و سرمایه ایرانی را برای پیشرفت کشور فراهم سازند.